Glaskinderen worden zo genoemd én voelen zich zo, omdat het net lijkt alsof anderen dóór hen heen kijken, NAAR iemand of iets anders.
Ter info vooraf:
In het Engels is de vertaling van glaskinderen: ‘glasschildren’ en deze term is voorbehouden aan broertjes en zusjes (‘brusjes’) van chronisch zieke kinderen.
Maar omdat ik werk met hoe ‘het er in de energie’ uit ziet hoe mensen bewegen (dan hebben we het over; patronen, beweegredenen, angsten, besluiten) en zich verhouden ‘tot een ander’, wil ik het graag breder trekken. Want ook in andere situaties dan als ‘brusje’ is m.i. sprake van dezelfde kenmerken en patronen (klachten en uitdagingen) waar je mee te maken hebt als het gaat om ‘glaskinderen’.
“Het leek alsof er dwars door mij heen gekeken werd.”
Glaskinderen worden zo genoemd én voelen zich zo, omdat het net lijkt alsof anderen dóór hen heen kijken, NAAR iemand of iets anders.
Dóór hun persoonlijkheid, behoeften, verlangens, talenten, vragen, eigenheid heen gekeken. Ze ervaren het als dat hun ouders/omgeving beoordeelden dat er geen rekening met hen hoefde worden gehouden.
In geval van de brusjes vanuit een ‘praktische efficiënte overweging’.
Maar het kan ook dat er ‘doorheen’ gekeken werd NAAR een zieke ouder van dit kind. Of iemand uit de familie met financiële problemen, of een verslaving.
Bovendien kan diegene die dóór jou heen kijkt, iemand zijn die dat doet, omdat diegene überhaupt niet iemand anders ziet staan dan zichzelf. Er is bijvoorbeeld iets onvervulds in diegene die (door jou heen) kijkt. Waarbij wat gezocht wordt belangrijker voor die ‘kijker’ is, dan wat er zich op dat moment bij jou afspeelt. Hierbij kun je denken aan bijvoorbeeld ouders met narcistische kenmerken of dwangneuroses.
Ook kunnen opvoeders dóór kinderen kijken omdat ze zelf niet geleerd hebben hoe ze rekening kunnen houden met hun kind vanuit hun eigen opvoeding. Bijvoorbeeld als je ouders heel veel vrijwilligerswerk deden en dat je als kind hiermee naar toe moest, was belangrijker dan aandacht voor jou. Of je moeder was de oudste en had veel mee te helpen in het grote gezin.
“Je begrijpt het wel he, dat we niet naar het park kunnen vandaag.”
Glaskinderen zijn zo murw geworden met proberen voor zichzelf op te komen, zich verheugen op iets wat wéér niet door kon gaan, dat ze het als het ware hebben opgegeven. Ze zijn wel verbolgen en schamper over het ontbreken van aandacht en interesse voor hen, maar ze strijden er niet meer voor.
En juist dit: de gelatenheid, de in-actie verschilt zo van anderen die zich niet gezien of gehoord voelen; zij voeren strijd om alsnog gezien, gehoord, erkent te worden. Die willen nog komen ‘halen’.
Let wel; ook glaskinderen kunnen zich hartstochtelijk inzetten voor iets. Dat ‘iets’ is echter NIET het opkomen voor zichzelf, dat hebben ze afgeleerd. En zoals genoemd, ze strijden ook niet meer om alsnog erkenning krijgen, gezien of gehoord te worden.
“Over jou hoeven we ons geen zorgen te maken.”
Van glaskinderen dacht men tijdens de opvoeding dat ze sterk waren. Dat ze zichzelf konden redden. Dat ze geen extra zorg, begeleiding of aandacht nodig hadden, omdat ze zo zelfstandig leken. En vergeleken bij een chronische zieke of iemand met een verslaving, lijkt dat al redelijk snel zoals jij wel ‘gewoon’ bent.
Het is goed te beseffen dat aan glaskinderen kenmerken werden toebedeeld, die ze uiteindelijk ook lieten zien; ze vertoonden die OMDAT ze wel zo moesten zijn.
Je leek sterk, zelfredzaam, weinig vragend, rustig, gehoorzaam omdat er geen ruimte was voor wat anders.
Glaskinderen hebben al vroeg geleerd dat ze zichzelf moesten opvoeden, redden, vermaken. Geen hulp te verwachten, te dealen met de teleurstelling van leuke plannen die wéér niet door konden gaan. Ze ervaarden dat de aandacht die ze wél kregen meestal heus liefdevol was, maar ‘per permissie’ van een praktische efficiëntie; of er ruimte was nadat de ouders/omgeving de meer urgentere persoon/situatie had geadresseerd. En die ruimte was er vaak niet tot nauwelijks.
Dus hoe je je voelt (voelde) verschilt enorm van het gedrag dat je uiteindelijk laat (liet) zien. Je voelt je juist eenzaam, niet belangrijk, alsof je niet meetelt. Verdrietig. Schuldig soms over je wensen.
“Ik weet eigenlijk niet wat ik leuk vind om te doen op een vrije middag.”
Bij glaskinderen is ook heel kenmerkend te vermelden dat ze zelf letterlijk vertellen niet goed te weten hoe hun energie, hun eigenheid er uit ziet. Ze kunnen het niet ‘vangen’, krijgen er geen grip op. (En weten dan ook niet hoe ze deze kunnen weergeven als ik ze vraag deze op papier te tekenen.)
Hun energie lijkt alsof het ‘niet van henzelf is’. Daarmee ook heel diffuus en overal en nergens: weinig bij zichzelf, veel bij alle anderen waar ze allemaal rekening mee proberen te houden.
“Ik weet eigenlijk niet goed wie ik ben.”
Ervan uitgaan dat jouw activiteiten, verlangens, grenzen geen aandacht krijgen, ontwikkel je persoonlijkheid minder goed tot een ‘eigenheid’. Het niet kunnen ‘vatten’ van je eigenheid maakt dat je je niet in contact met jezelf voelt. Je weet niet je grenzen, laat staan dat je die overeind kunt houden in gesprekken of als je een grote werklast te doen krijgt.
Daarmee kies je ook weinig ergens voor. Bijvoorbeeld hobby’s of voorstellen om met vrienden iets te ondernemen. Je kabbelt als het ware door het leven. Dat is niet een groot probleem an sich, maar het vermogen om ‘zelf de slingers op te hangen’ pas je nauwelijks tot niet toe, is echt iets dat je hebt te ontwikkelen.
Het niet in contact voelen met jezelf gaat ook over lichamelijke ongemakken en klachten: signalen pik je niet tijdig op. Of je negeert ze te lang. Daardoor ga je ook pas in een (te) laat stadium naar een huisarts of tandarts.
“Ik hoef geen hulp.”
Dit wordt nog versterkt door je hyper-onafhankelijke houding. Je ploetert te lang door in je eentje. Zonder hulp in te roepen of aanvaarden. Dit kost je veel tijd, energie, frustratie. En versterkt je gevoel van eenzaamheid eigenlijk juist meer. Kans op ziekte, stress en burn-out is hoger.
In een relatie kan de heel zwart wit gezegd ‘in-actieve houding’ en het ontbreken van voorkeuren een struikelpunt worden. Je partner vraagt zich af met wie hij/zij eigenlijk een relatie heeft.
“Het was alsof ik niet iemand was om rekening mee te houden.”
Glaskinderen hebben er een automatisme van gemaakt de belangen van de ander voorop te stellen. Als ze al weten wat ze wensen, dan wikken en wegen ze lang hierover voordat ze tot uitvoering over gaan.
Een belangrijke reden om zo lang te wikken en zich zo ‘achteraan’ op te stellen, heeft te maken met het beroep wat veel op hen is gedaan, en wat ze op zichzelf doen. Hierbij spelen aspecten als ‘schuld’ en geen pijn willen veroorzaken een belangrijke factor. Het is sneu als jij wel naar een feestje zou gaan, of die actieve vakantie te wensen, als je zieke broertje er nooit naar toe zou kunnen. Je voelt je een soort van schuldig als jij thuis zou komen met verhalen over de leuke dingen die je hebt meegemaakt, over je studie, of het doelpunt dat je scoorde. Dus je vertelde ze maar niet. En je ouder hadden weinig tijd om je ernaar te vragen.
En tegenwoordig vertel je maar niet enthousiast over je nieuwe baan, het huis dat je wilt kopen, want je vader is zwaar gehandicapt geworden en kan niet eens werken en het gezin op die manier onderhouden.
Zonder volledig beogen te zijn: glaskinderen zijn stevig ontwikkeld in people pleasing, aanvoelen hoe de sfeer erbij hangt, veelal ervoor zorgend dat er niet ook nog om jou zorgen gemaakt hoeft te worden, aanpassen, vroeg volwassenheid/zelfredzaamheid.
Herken je jezelf of iemand uit mijn beschrijvingen, ik zou je heel graag een aantal vragen willen stellen.
Heb je informatie/titels/enz. dan ontvang ik graag je link.
Later zal ik meer delen over o.a. als je als ouder na dit te lezen een glaskind herkent; wat kun je anders doen. Wat heb jij als (volwassen) glaskind nodig.
Auteur: Ans Rozendal, Woordfluisteraar & coach (www.AnsRozendal.nl) Delen mag met vermelding van naam en website.
De ‘bewegingen in de energie’ die glaskinderen maken, is één van de ‘bewegingen’ die ik tegenkom bij de Inzichtsessies in mijn praktijk. Daarbij tekenen we je beweging, om zo je beweegredenen, patronen, overtuigingen, blokkades, besluiten en je verhalen helder te krijgen. Met dit inzicht kun je ontdekken waar je (andere) stappen kunt zetten, met als doel steeds meer ontspannen jezelf te zijn.
Het doel dat ik hierover schrijf en deel is bewustwording en erkenning
Inherent aan de kenmerken van glaskinderen is het in zichzelf helend te noemen dat het gezien, benoemd en beschreven wordt.
Over glaskinderen is in Nederland nog nauwelijks iets online te vinden. Maar velen zijn wel zo opgevoed. Inclusief de nodige uitdagingen die ze in hun leven ervaren, maar die ze nog niet kunnen plaatsen. Heeft iets een naam, en kun je er over lezen, dan helpt dit om er grip op te krijgen. Dat kan het begin zijn van mogelijkheid om te ontdekken hoe je anders met die uitdagingen om kunt gaan.